Sugihan Jawa

Sugihan Jawa adalah bermakna menyucikan bhuana agung di luar diri manusia dan semoga alam ini lebih lestari.

Arti kata Jawa di sini sama dengan Jaba, artinya luar.

Sugihan Jawa dirayakan pada hari Wrhaspati / Kamis Wage Wuku Sungsang, enam hari sebelum menyongsong perayaan hari raya Galungan.

Dalam lontar Sundarigama disebutkan bahwa pada hari Sugihan Jawa itu merupakan Pasucian dewa kalinggania pamrastista batara kabeh (Penyucian Dewa, karena itu hari penyucian semua bhatara).

Pelaksanaan upacara saat hari suci sugihan jawa ini juga bertujuan untuk membersihkan segala tempat dan peralatan upacara di masing-masing tempat suci.

Dalam Berita Orti Bali Post, Sugihan Jawa disebutkan sujatinipun cawisannyané sampun kaunggahang ring sajeroning Lontar Sundarigama sakadi puniki, “Sungsang, wrehaspati Wagé ngaran parerebuan, sugyan jawa kajar ing loka, katwinya sugyan jawa ta ngaran, apan pakretin bhatara kabeh arerebon ring sanggar mwang ring parahyangan, dulurin pangraratan, pangresikan ring bhatara saha puspa wangi. Kunang wwang wruh ing tattwa jnana, pasang yoga, sang wiku angarga puja, apan bhatara tumurun mareng madyapada, milu sang Déwa pitara, amukti bante anerus tekeng galungan. Prakerti nikang wwang, sasayut mwang tutwan, pangarad kasukan ngaranya.

Tegesipun inggih punika : ri kala wuku Sungsang, rahina Wraspati Wagé Sungsang kawastanin parerebuan utawi Sugihan Jawa sané kategesang nyuciang Bhuana Agung (makrokosmos) olih krama. 

Kawastanin Sugihan Jawa santukan pinaka rahina suci majeng para Bhatara sané kaniasayang antuk nglaksanayang rerebu ring sanggar, parahyangan miwah ring pura-pura siosan, kalanturang antuk nglaksanayang pangraratan miwah pangeresikan. Taler wénten sané nglaksanayang Yoga. 

Para Pandita nglaksanayang puja pangastawa sané ageng santukan ring rahina puniki Bhatara pacang tedun ka marcapada kairing antuk makasami para Déwa taler leluhur sané jagi nunas aturan sané kaunggahang. Aturan sané kaunggahang inggih punika Sesayut Tutwam utawi sané kasengguh Ngarad Kasukan (penarik kebahagiaan).

Demikianlah disebutkan upacara Sugihan Jawa ini yang dirayakan untuk membersihkan dan mensucikan segala tempat dan peralatan upacara di masing-masing tempat suci sebelum merayakan sugihan bali untuk ketenangan bathin.
***